معرفی بازی برای افزایش تمرکز کودکان بیش فعال
کودکانی که به اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی (ADHD) مبتلا هستند، برخی مواقع به توجه مداوم و انجام فعالیت‌های هدفمند نیاز دارند. استفاده از بازی برای افزایش تمرکز کودکان بیش فعال، علاوه‌بر بهبود علائم ADHD، به رشد ذهنی و عاطفی کودکان کمک می‌کند. در کلینیک روانشناسی ماهور، بازی‌های درمانی به‌عنوان یکی از ابزارهای مکمل در کنار رویکردهای تخصصی به کار گرفته می‌شوند تا تمرکز، تخلیه انرژی و مهارت‌های شناختی کودکان بیش‌فعال تقویت شود. در ادامه به بازی‌ها و ابزارهای مکمل مؤثر برای درمان این کودکان اشاره کرده‌ایم.
مزایای بازی برای بیش فعالی کودکان
بازی نقش مهمی در کنترل بیش‌فعالی و نقص توجه کودکان دارد. این فعالیت‌ها به صورت غیر مستقیم مغز کودک را تمرین می‌دهند و ساختار آن را تغییر می‌دهد. همچنین بازی‌ها باعث ارتقاء مهارت‌هایی مانند تمرکز، برنامه‌ریزی و کنترل هیجان می‌شود. از دیگر مزایای بازی برای بیش‌فعالی کودکان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تخلیه انرژی: بسیاری از کودکان بیش‌فعال به فعالیت بدنی نیاز دارند.
افزایش توانایی تمرکز: برخی از بازی‌هایی که دستورالعمل‌های مختلفی دارند باعث تقویت تمرکز کودکان می‌شود.
افزایش مهارت‌های اجتماعی: بازی‌های گروهی که به نوبت گرفتن و رعایت قوانین نیاز دارند باعث تقویت تعامل و روابط اجتماعی کودکان می‌شود.
تقویت هماهنگی ذهن و جسم: بازی‌های حرکتی می‌توانند مهارت‌های حرکتی ریز و درشت کودکان را تقویت کند.
انواع بازی برای افزایش تمرکز کودکان بیش فعال
ساختار و هدف بازی‌ها مهم‌ترین نکته در انتخاب بهترین بازی‌ها برای کودکان بیش‌فعال است. بازی‌ها به دسته‌های فکری و حرکتی تقسیم می‌شوند.
بازی‌های فکری شامل پازل‌ها، بازی‌های مربوط به حافظه و بازی سودوکو می‌شود.
از مهم‌ترین بازی‌های حرکتی نیز می‌توان به بازی‌های تقلیدی، طناب‌کشی، دنبال‌بازی و … اشاره کرد.
بازی‌های زمان‌دار مانند ساخت عروسک با خمیر بازی در ۵ دقیقه نیز باعث افزایش تمرکز و کنترل توجه در کودکان می‌شود.
اسباب بازی برای افزایش تمرکز کودکان بیش فعال
اسباب‌بازی‌های مناسب کودکان بیش‌فعال علاوه‌بر جذاب بودن باعث تحرک جسمی و تقویت ذهن کودکان می‌شوند. از جمله این اسباب‌بازی‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
فیجت و اسپینر: این بازی‌ها به کودک در کنترل و رفع تنش کمک می‌کند و تمرکز وی را روی یک حرکت تقویت می‌کند.
لگو و آجرک: بازی‌هایی مانند خانه‌سازی با لگو باعث تقویت مهارت‌های حل مسئله و تمرکز کودکان می‌شود.
بازی‌های تعاملی: بازی‌های تعاملی مانند لپ‌تاپ‌های کودکانه آموزشی مناسب یادگیری و تمرین توجه هستند.
بازی‌های نور و صدا: برای این بازی‌ها کودک باید بازخوردی سریع بدهد به این ترتیب حواس کودک تحریک می‌شود و توجه وی جلب و تقویت می‌شود.
سایر روش‌های تمرین تمرکز برای کودکان بیش فعال
علاوه‌بر بازی‌ها می‌توان از سایر روش‌ها برای تمرکز بیشتر کودکان استفاده کرد. این روش‌ها عبارت‌اند از:
مدیتیشن کودکانه
یوگای کودکان
نقاشی و رنگ‌آمیزی طرح‌هایی مانند ماندالا
نوروفیدبک
مشاوره کودک
سخن پایانی درباره بازی و تمرکز کودکان بیش‌فعال
بازی برای افزایش تمرکز کودکان بیش‌فعال یکی از مؤثرترین و در عین حال لذت‌بخش‌ترین روش‌های درمانی و آموزشی است. این بازی‌ها نه‌تنها به تخلیه انرژی اضافی کودک کمک می‌کنند، بلکه تمرکز، مهارت‌های اجتماعی و کنترل هیجانی او را نیز تقویت می‌کنند. با انتخاب درست بازی‌های فکری، حرکتی یا اسباب‌بازی‌های آموزشی می‌توان محیطی امن و سازنده برای رشد ذهنی و رفتاری کودک فراهم کرد. بهره‌گیری از روش‌های مکمل مانند مدیتیشن، یوگا یا مشاوره تخصصی نیز می‌تواند اثر این بازی‌ها را چند برابر کند. اگر به دنبال راهی مؤثر و کاربردی برای کمک به فرزند بیش‌فعال خود هستید، بازی می‌تواند نقطه شروعی قدرتمند و هدفمند باشد.
سوالات متداول
بهترین راه درمان بیش فعالی چیست؟
بهترین راه برای درمان بیش‌فعالی ترکیبی از روان‌درمانی، بازی‌درمانی، اصلاح رفتار، تغذیه مناسب و فعالیت بدنی منظم است. در برخی از مواقع نیز ممکن است پزشک دارو تجویز کند.
آیا بازی‌های فکری برای کودکان بیش‌فعال مفیدند؟
بله. بازی‌های فکری با تقویت حافظه به کاهش بی‌قراری، افزایش توجه و تمرکز و بهبود مهارت حل مسئله کمک می‌کند.
